Polateli Tarihçesi

Polateli, Kilis ilinin bir ilçesidir. 1011 kişilik ilçe merkezi nüfusuyla Türkiye'deki en küçük ilçe merkezi durumundadır. İlçe olmadan önce Ispanak ve Güldüzü adlarıyla da bilinirdi. Büyükçe bir köy görünümündedir.

Türkmenlerin Kilis ve çevresine gelişleri, dalgalar halinde oldu. VIII. yüzyılda başlayan olay, XI. yüzyılda Malazgirt Zaferi ile kesinlik kazandı. Anadolu Selçukluları zamanında göçebe halinde dolaşanlar , Osmanlı döneminde özellikle Güneydoğu Anadolu'da Arap ve Kürtler'e karşı sonradan birer güvenlik unsuru olmak üzere yerleştirilmelerini (iskanı) gerektirmiştir. Osmanlı Devletinin başlıca politikası, sık sık isyana kalkışan Araplar'a, asayiş ve güvenliği bozan Kürtlere karşı Güney Anadolu'da dolaşan Türkmenleri Halep ve çevresinde yerleştirip tutmak olmuştu. Sonradan gelen boylarla, önceden gelen boy ve oymaklar arasında bazı farklılıklar göze çarpmaktadır. Süleyman Şah’ın Fırat'ta boğulmasından sonra dağılmış, bir bölümü batıya doğru devam edip yöremizde yurt tutarken, bir bölümü güneye, Lazkiye, Hanşeyhun, hatta Şam'a kadar aşağılara inmiş, oralara yerleşmişlerdi (Bunlar sonradan tekrar kuzeye yöremizin Polateli köylerine gelmişler ve "Dımışkılı" adını almışlardır).

Dağılanlardan bir bölümü Kayıhan'ın soyundan gelenlerdi. Bunlara kısaca Kayılar deniliyor. Bunlardan batıya doğru yollarına devam ederek Kilis'e ulaşanlar arasında Uzar (Sonradan Üzeyr veya Türkmen Nahiyesi halkı) Karaisalı, Kuştemür, Nenran, Kozan, Kuson, Yüregil, Ertuğrul Oymaklarından bir bölümü Kilis'e yerleşenler arasındadır. Kaynak: http://www.kilis.org.tr/tarihce.php[5]

Ali Rıza YALMAN'ın CENUPTA TÜRKMEN OYMAKLARI adlı kitabında İlçemiz tarihine yönelik, o zamanki köyün önde gelen kişilerinden İdris Kahya(İdris Kiya) ile röportajından bir alıntı:

Ispanak köyünde (Pulateli bucağı) rastladığım İdris Kahya,(İdris Kiya) köyleri hakkında şu bilgiyi veriyordu:

Köyümüz kırk hanelik bir aşirettir. Aşiretimizin ismine Dımışkılı aşireti derler. Aşiretimiz 700 çadırlık bir aşiret iken tahminen 400 sene önce bizi kırmışlar ve Sivas elinden dağıtmışlar, bir aralık Rişvanlılar ile birlikte yaşamışız.

Sonra bunlarla aramız bozulmuş. Rişvanlılar mallarımızı yağma etmek istemiş, fermanımızı inkar etmiş ve bununla kalmayarak, padişaha bizi kötülemişler. 400 sürü davarımızı ve 500 yiğidimizi esir eden Rişvanlılar bizi Şam'a sürmüşler. Şam'ın ilk binasını bizim atalarımız kurmuşlar. Yakın zamana kadar Sivas'ın uzun yaylalarında yaylardık. Ankara'da, Konya'da, Şam'da hala aşiretimizin bir çok evleri vardır. İşte şimdi biz de şu kırk haneli köye yerleşmişiz. Köyümüzde Ormanlı ve Bereketli aşiretlerinden de bir kaç hane vardır. Bereketli evleri 1290 (1873) yılında kıtlık olduğu için Yozgat'dan göç etmiştir. Aşiretimizin ünü ve başı dağılmıştır.